'Deens model voor aanpak mestcrisis is niet volledig toepasbaar in Nederland'

De bijmengverplichting van groengas aan aardgas moet de sleutel worden voor meer mestverwerkingscapaciteit. Mestverwerking is dan het verwerken van digestaat. Deze insteek kiest Raymond Knops in zijn eerste verkenning naar versnelling van de vergunningverlening voor mestverwerking. Knops verwijst daarbij vooral naar de succesvolle aanpak in Denemarken met groengas uit biogas.

De Deense biogasbranche verwacht dat over enkele jaren twee derde van de mestproductie naar biogasinstallaties gaat. Het volledige gasverbruik in Denemarken is dan afkomstig uit biogasinstallaties. Knops ziet in Nederland het samenwerkingsinitiatief Groenewoud Gas in Sint Oedenrode als een goed voorbeeld van de Nederlandse versie van het Deense model.

Jaap Uenk wijst er op dat anders dan in Denemarken in Nederland veel meer digestaat verwerkt moet worden, zeker als het biogas voor een deel uit co-vergisters komt. Een substantieel deel van het digestaat zal omgezet moeten worden tot een exportwaardig product, omdat in Nederland de mestplaatsingsruimte beperkt is. Bestaande mestverwerkende bedrijven en exporteurs hebben daarbij een spilfunctie. Dat blijft in de verkenning van Knops onderbelicht, constateert Uenk.

Volgens de kwantitatieve impactanalyse in de verkenning van Knops is - na reductie van de veestapel met 23% - een vergistings- en verwerkingscapaciteit nodig voor ongeveer 33 miljoen ton dierlijke mest. Deze mesthoeveelheid is vertaald in 194 middelgrote mestverwerkingsinstallaties met een capaciteit van gemiddeld 100.000 ton per jaar en 21 grote installaties met een jaarcapaciteit van 600.000 ton.

Hoe een dergelijke capaciteit beschikbaar moet komen en in welk tijdsbestek laat de verkenner onvermeld in zijn rapport. Dit geldt ook voor regie, coördinatie en uitvoeringskracht die nodig is. Er wordt nu nog maar 3,5 miljoen ton mest vergist. Overleg met de bestaande mestverwerkingssector en zicht op een plan van aanpak lijkt Uenk een eerste vereiste om slagvaardig volgende stappen te kunnen zetten.